Smarowanie wodą łożysk wału śrubowego

‹ Poprzedni wpis

Park Narodowy Kornaty, czyli wyspiarski raj

Następny wpis ›

Targi na wodzie w Olszytnie

Dodane dnia 1 Marzec 2016 r.

Smarowanie wodą łożysk wału śrubowego znane i stosowane jest od dawna. Ponoć po raz pierwszy zastosowano je w 1854 roku na parowcu Great Eastern. Wykonano je z drewna gwajakowego. Przez wiele lat drewno to było podstawowym materiałem łożyskowym. Gwajak to bardzo twarde drewno, przesączone w 38% żywicą, rosnące w Ameryce Środkowej. Wkładka łożyskowa wykonana z tego drewna ma bardzo dobre właściwości przeciwcierne, mało się zużywa jak również niewiele zużywa się współpracujący z nią wał. Wydobywające się z niego śluzowe substancje w połączeniu z wodą tworzą emulsję i zmniejszają współczynnik tarcia. Takie łożysko mogło pracować bez remontu około 10 lat. Jednym z zamienników importowanego gwajaku był lignofol nazywany drewnem warstwowym, wyrabiany przez sklejanie brzozowych i bukowych fornirów specjalnymi klejami pod wysokim ciśnieniem, a następnie nasycony olejami. Po wielu latach, bo w 1922 roku wynaleziono łożysko gumowe. Od tego czasu łożyska gumowe smarowane wodą, stosuję się na różnych jednostkach, szczególnie na jachtach. Dalej trwa ich rozwój, a także łożysk polimerowych, ceramicznych, foliowych i innych.

Smarowanie wodą łożysk wału śrubowego jest korzystne z punktu widzenia ekologicznego, nie ma, bowiem obawy ewentualnego zanieczyszczenia wody zaburtowej olejem wyciekającym z wału smarowanego smarem, jak również nie ma strat oleju, a także ewentualnego zagrożenia pożarowego. Smarowanie wodą upraszcza konstrukcję wału śrubowego i obniża koszty jego eksploatacji.

Na załączonym rysunku pokazano kilka rozwiązań omówionych łożysk smarowanych wodą. W konstrukcji wału śrubowego firmy Volvo Penta są dwie oprawy 3 i 4, połączone sztywną rurą 7. W pierwszej z nich, rufowej, umocowane jest łożysko gumowe l, które stanowi podparcie wału w pochwie. Jest ono smarowane wodą napływającą przez odpowiednio ukształtowane w tym celu kanały 2. W związku z tym oprawa musi być tak zamontowana, aby nie nastąpiło zablokowanie tych kanałów.

W rozwiązaniu firmy Vetus zamiast dławnicy zawierającej smar zastosowano innego typu uszczelnienie, a mianowicie w elastycznej części pochwy umieszczono specjalne, wewnętrzne łożysko gumowe (dławnica) 4, posiadające dwie wargowe uszczelki zapobiegające wydostawaniu się wody z pochwy. Oczywiście głównym, nośnym łożyskiem jest łożysko 1 umieszczone w części rufowej pochwy, podobnie jak w rozwiązaniu firmy Volvo Penta.

Woda smarująca łożyska gumowe doprowadzana jest króćcem 5 połączonym przewodem z czerpakiem umieszczonym w dnie jachtu. Może być również doprowadzana z obiegu zewnętrznego układu chłodzenia silnika. Jest to nowoczesne i ekologiczne rozwiązanie.

Interesującym rozwiązaniem jest łożysko foliowe prostej budowy, o dużej nośności, opatentowane przez autorów [1].

Literatura

1. Olszewski A., Wodtke M., Łubiński J.: Konstrukcje hydrodynamicznych łożysk poprzecznych smarowanych wodą. Przegląd Mechaniczny 12/2015.
2. Zbierski K.: Dieslowskie napędy jachtów. Wydawca Studio M, Łódź 2012.